Litha Bayramı | Pagan Bayramları Serisi #1

İlayda Yağmur Derviş
3 min readMay 9, 2021
Strenght by Emily Balivet, 2013

Merhabalar herkese! Uzun bir süre kendi blogumda yazdıklarımı paylaştıktan sonra sevgili hocam Buşra Babaoğlu’nun beni cesaretlendirmesiyle Medium’da da yazmaya karar verdim. İlk yazım yazmayı ve konuşmayı en sevdiğim konulardan biri olan Paganizm hakkında olsun istedim ve işte bir Pagan bayramıyla Medium’u selamlıyorum. Litha Bayramı hakkındaki bu yazımı ilk kez kendi blogumda paylaşmıştım fakat üzerinde biraz oynayıp buraya eklemeye karar verdim. Litha Festivali’ne bir aydan biraz fazla bir süre kalmışken bildiklerimi paylaşmak için harika bir zaman olduğunu hissettim. Buralarda tek pagan ben değilimdir diye umuyorum ya da en azından eminim ilgilenen birileri vardır.

Litha Bayramı 19–25 haziran tarihleri arasında kutlanan bir pagan bayramıdır. 21 Haziran dünya genelinde yılın dönüm noktasını simgeler ve tüm dünyada bu tarihlerde ‘midsummer’ olarak bilinen yaz dönümü kutlamaları yapılır. 19–25 Haziran gibi bir tarihe yayılmış olmasının sebebi ise tamamen kültür farklılıklarından kaynaklanıyor. Özellikle kışı aşırı soğuk yaşayan ve pagan kültürünün yoğun olduğu kuzey ülkelerinde yazın gelişi ve güneşin doğuşu coşkuyla kutlanır. Yaz dönümü, yılın en uzun gününde Litha güneş tanrısının ve tanrıçasının en güçlü olduğu gündür. Bir Sakson geleneği olan Litha Bayramı, Yule Bayramının tam tersidir. Yule Bayramı hakkında ufacık bir altyazı geçmem gerekirse, Yuletide olarak da bilinen bir bayramdır. ‘Yule’ kelimesi çark anlamına gelen İskandinav kökenli bir kelimeden türetilmiştir. Kış gündönümü, yılın en kısa günü ve en uzun gecesi, bu günden sonra günlerin uzayacağını, baharın gelişi, verimliliğini ve doğurganlığın tekrar kutlanacağını simgeler. 21–22 Aralık tarihlerinde kutlanır, sanırım bu şekilde söylendiğinde daha açıklayıcı oluyor. Bu tarihlerin önemine hepimiz aşinayız çünkü.

Kışın geleceğini, ruhlar perdesinin inceldiğini veya ruhların insanlara musallat olabileceğini simgeleyen çeşit çeşit pagan bayramı olsa da hiçbiri asla negatif duygular barındırmaz. Pagan bayramları bana göre her zaman ışığın varlığını hatırlatan fakat karanlık günleri de doğa anadan geldiği için kucaklamamız gerektiğini anlatan bayramlardır.

Tekrar Güneş tanrısına gelecek olursak, aynı zamanda ormanların tanrısıdır ve ağaçtan bir tahtta oturduğu söylenir. Kilise mimarisinde yüzünde sayısız yapraklı bir maskeyle bakarken resmedilmiştir. Hristiyan dininde ise bugün Vaftizci Aziz John gününe dönüştürülmüştür ve bu şekilde kutlanır. Kendisi sıkça kırsal kıyafetler içinde, boynuzlar ve ayrık ayaklarla resmedilir, tıpkı Yunan Yarı Tanrı Pan gibi.

Litha Bayramı arifesi peri inananları için de önemidir. Değiştirilmiş takvimde, 25 Haziran’da (eski Litha bayramı) Cadılar Meclisi tarafından kutlanırdı. Gece peri halkını görmek isteyen paganlar bugünlerde hala gözlerine zeytinyağı ve kekik sürerek uyur. Henüz bunu denemedim ama George Macdonald’ın harika kitabı Fantastes’i okuduktan sonra periler diyarına ufak bir macera için çok şey yapabileceğimi söyleyebilirim, eh gözlerimize zeytinyağı ve kekik sürmek de çok zorlayıcı bir görev değil.

Günümüz geleneklerine değinerek sona doğru yaklaşalım madem. Bugün Ateş Festivali olarak da kutlanılır. Ateşler meşeyle yakılır, üzerinden çiçekler atılır, ateş söndükten sonra ise kalan kül tarlaya serpilir çünkü hasatın verimini arttıracağına inanılır. Pagan kültüründe ‘çöp’ diye bir kavram olmadığını, doğadan gelen her şeyin ‘hazine’ olduğunu söylemek çok yerinde olur bence, paganlar ‘sıfır atık’ yaşayan insanlardır.

Ayrıca barış ve evlilik ayıdır haziran. Norveç ve İsveç’te yaygın olan başka bir inanış ise, eğer bir genç kız bugün topladığı çiçekleri yastığının altına koyarsa rüyasında evleneceği erkeği görürmüş. Eh, bunu denemeye niyetim yok ama deneyen olursa geri bildirim de bulunsun lütfen! Çok konudan sapmadan devam edelim, yaz ortası gününü İskandinav ülkelerinde kutlarsanız, bir sürü insanı geleneksel kıyafetler içerisinde görebilirsiniz ve etraf birçok pagan ve cadı figürüyle dolu olacaktır. Yaz ortası günü, kendine has dansları, ateşi ve ritüelleriyle bambaşka bir gündür. Düşündükçe bile kemiklerim ısınıyor. Bu eve kapandığımız günlerde hepimize iyi gelirdi bi Litha festivalinde bulunmak.

Biraz da mistik özelliklerine değinelim Litha’nın. Büyük Büyü için uygun bir zamandır. Bu akşam sevgi ritüelleri yapılabilir. Fırtına, yangın, kara büyü, hastalık, salgından korunmak için ateş yakabilirsiniz. Artık bolluk zamanındayız, tanrımız ve tanrıçamızın tüm gücü ve güneşin sıcaklığı ortada.

Paganlar olarak ne yaparız, ne yapabilirize gelirsek; erken kalkıp gün doğumunu izleyebilirsiniz, Litha’da tandan önce uyanık olup güneşi selamlamak hoş bir gelenektir. Tanrıçamızı selamlamak gibi düşünebiliriz bunu.

Bugün kullanabileceğiniz renkler yeşil, sarı, altın rengidir.

Bitkilerse, papatya, beşparmakotu, mürver çiçeği, rezene, lavanta, kekik, mine, çam, güldür.

Ve son olarak kullanabileceğiniz taşlardan bir kısmına değinmek istiyorum. Bunlar, yeşim, akik, inci, aytaşı, kaplan gözü, kehribar, florit, zümrüt, lapis lazuli, elmastır.

Bunları dünya şifa ve sevgi vermek için kullanabilirsiniz.

Litha tanrı ve tanrıçaları, Zeus, Thor, Ra, Apollo, Cernunnos, Baldur, Jüpiter, Lugh, Sol, Brighid, Freya, Hera, Hestia, Vesta, Venüs, Gaia, Danu, İsis, İştar, Astarte, Bast, Flora’dır.

Kaynak: https://www.gnoxis.com

Blogum: https://adastraperaspera2.wixsite.com/adastraperaspera

--

--